Een middag mee met de liftmonteur

Waleri Farafonow werkt ruim dertien jaar als liftmonteur. “Een afwisselende en uitdagende baan”, vindt Waleri. Daar wilden wij wel meer over weten. En daarom liepen wij een middagje met hem mee in het Room Mate Hotel in Amsterdam en vroegen we hem het hemd van het lijf over onder andere veiligheid, de liftgebruikers en ambities.

Hij werkt sinds vijf jaar bij liftfabrikant Orona uit Alphen aan den Rijn. Waleri: “Van oorsprong ben ik vliegtuigmonteur, dus kennis van techniek had ik natuurlijk wel. Maar een vliegtuig is toch echt wat anders dan een lift. Dertien jaar geleden bestond er geen opleiding voor liftmonteur. Ik heb het vak echt in het veld moeten leren. Nu biedt bijvoorbeeld het NLB/ROVC passende opleidingen en dat is een goede ontwikkeling, want door het toenemend aantal liften zijn er steeds meer liftmonteurs nodig.” Waleri is inmiddels doorgegroeid van servicemonteur tot aankomend technisch specialist. “Ik was toe aan iets nieuws, meer uitdaging in het vak. Wanneer er nu problemen zijn met een lift ga ik tot op, letterlijk, de bodem uitzoeken wat de oorzaak is van het mankement. Ik ga dus veel dieper de installatie in. En als ik dan die lift weer rijdend krijg, dan geeft me dat wel een kick, ja!”

Onvoorzichtig

Waleri onderhoudt en repareert meerdere liften per dag, voornamelijk in Amsterdam. Waleri: “De tijd dat ik bezig ben met een lift, hangt voornamelijk af van het aantal stops dat de lift heeft. Het Room Mate Hotel heeft drie passagiersliften, een personeelslift en een goederenlift.”

Wanneer we de goederenlift instappen, zien we flinke beschadigingen. Waleri: “Dat komt door de waskarren. Jammer genoeg is niet iedereen even voorzichtig. Dat zie je helaas vaak in hotels, maar vooral ook in de sociale woningbouw. Je wilt niet weten hoe ik soms de lift daar aantref. Van behoeften in de lift tot eruit geschopte drukknoppen en ingetrapte liftdeuren. Ik heb zelfs een keer meegemaakt dat ik bezig was met het liftonderhoud en een ongeduldige bewoner beneden de deur aan het inbeuken was, omdat hij vond dat hij te lang moest wachten. Ik zeg op dat moment niets, maar neem wel contact op met de eigenaar om de situatie te melden. Helaas is vandalisme een veel voorkomende oorzaak van een mankement.”

Meneer, kent u de film ‘de lift’?

Gelukkig zijn er ook liftgebruikers die wel geduldig wachten totdat de lift weer in gebruik is. Waleri: “Mensen zijn voornamelijk nieuwsgierig. Ze komen graag even kijken als ik met het onderhoud bezig ben. ‘Is ie nou alweer stuk?’, is een veel gestelde vraag. Als ik dan uitleg waarvoor ik er ben, dan is er al snel begrip. En iedere dag denkt er wel iemand dat hij of zij dé grap maakt door mij de vraag te stellen of ik de film ‘De lift’ ken. En natuurlijk doe ik alsof deze vraag me voor het eerst gesteld wordt en leg ik uit dat wat er in de film gebeurt, in de praktijk echt niet kan. Het blijkt dat er namelijk toch nog steeds veel mensen denken dat het wel mogelijk is. Gelukkig is iedereen ook weer blij als de lift weer rijdt. Ik ga niet weg voordat een probleem is opgelost. Toch kan ik soms reparaties niet direct oplossen en dat is wel frustrerend. Dat komt dan bijvoorbeeld doordat er onderdelen moeten worden besteld, die ik niet standaard in mijn bus heb. Of het gaat om grote kostbare vervangingen, waar goedkeuring voor nodig is van de eigenaar en dat kan even duren. Ik ben dan diegene die het slechte nieuws moet brengen en daar zijn de bewoners niet altijd blij mee. Het enige wat ik dan kan doen, is het zo goed mogelijk uitleggen en de bewoners voor meer vragen verwijzen naar de eigenaar.”

Veiligheid boven alles

Dat niet alle liftgebruikers de lift gebruiken waar hij voor bestemd is, blijkt uit wat Waleri niet alleen in de lift zelf, maar vooral in de liftschacht, vindt. Waleri: “Het vervelende is dat de liftschacht vaak met een eenvoudige standaard drie- of viervlakssleutel is te openen. Vooral jongeren maken hier gebruik van en gaan spelen in de liftschacht. Levensgevaarlijk natuurlijk! Ik vind ook veel rotzooi in de liftschacht zoals injectienaalden of crackpijpjes. Er lag zelfs een keer een complete fiets onder. Je blijft je verbazen! Ook over het feit dat blijkbaar de gevaren van dit soort acties niet worden gezien. Echt zorgelijk.”

Ook al is Waleri inmiddels een doorgewinterde liftmonteur, hij blijft altijd alert als hij met zijn werk bezig is. “Als je zoals ik al een aantal jaren in het vak zit, moet je oppassen dat je niet op de automatische piloot gaat werken. Je moet je blijven realiseren dat er gevaren om de hoek kunnen kijken. Veiligheid moet altijd boven alles staan. Zo werd ik laatst weer eens flink wakker geschud toen ik de liftdeuren tijdens de opstapprocedure opentrok en nog net op tijd zag dat de lift niet stopte, maar doorreed. Voor mij werd weer extra duidelijk waarom de standaardprocedures altijd een belangrijk onderdeel blijven in ons werk.”

Vast in de lift

Naast de gevaren die een lift bij verkeerd gebruik kan brengen, blijkt ook dat niet iedereen weet hoe gehandeld moet worden als je erin vast komt te zitten. Waleri: “De lifteigenaren weten wel wat ze moeten doen, maar die informatie komt niet altijd bij de liftgebruikers terecht. Sommige mensen denken zelfs dat het luik bovenin de lift er zit om eruit te klimmen als de lift vaststaat. Net als in de film, toch? Kijk, en dan kunnen er onveilige situaties ontstaan.”

Waleri heeft inmiddels al diverse malen mensen moeten bevrijden. “Gelukkig gaat het negen van de tien keer goed. Wij hanteren 45 minuten aanrijdtijd en dat halen we ook zo goed als altijd. Behalve een keer vlak na de jaarwisseling. Een groep vrienden besloot naar buiten te gaan om vuurwerk te kijken, maar ze kwamen halverwege vast te zitten in de lift. Ze hebben ruim een uur op hulp moeten wachten, maar gelukkig waren ze alleen maar hartstikke blij toen ik ze kwam bevrijden. Met de champagneglazen nog in de hand werd ik uitbundig begroet. Ze hadden het positieve er maar van ingezien en in de lift lekker doorgeproost op het nieuwe jaar!

Helaas heb ik ook minder leuke ervaringen gehad. Zoals een man die een hartinfarct kreeg toen de lift halverwege tot stilstand kwam. Gelukkig kon hij nog net op tijd op de alarmknop drukken. Uiteindelijk kwam ik tegelijk met de brandweer en ambulance ter plaatse. Het enige wat ik toen dacht was: ‘En nu geen paniek krijgen!’. Dat was wel spannend, maar gelukkig hebben we de man op tijd uit de lift gekregen en heeft hij het overleefd.”

Trainingen

De brandweer in Amsterdam heeft training gehad van Liftinstituut op het gebied van veilig bevrijden en daar is Waleri blij mee. “Dat voorkomt een hoop schade aan de liftdeuren. Of het moet echt om levens gaan, maar als we kunnen voorkomen dat de deuren met een hydraulische spreider worden geopend, dan scheelt dat natuurlijk niet alleen schade, maar ook geld!” Waleri geeft zelf trainingen aan nieuwe collega’s. “Daarin speelt Liftinstituut ook zeker een rol. De informatie die we krijgen over, bijvoorbeeld, nieuwe normeringen, nemen we mee in onze trainingen.”

Hoewel Waleri pas een jaar aankomend technisch specialist is, kijkt hij al naar de toekomst. “Ik zou uiteindelijk graag chefmonteur willen worden. Dan geef je leiding aan een team van liftmonteurs. Maar voorlopig heb ik nog voldoende uitdaging in deze functie, al is de ambitie om door te groeien er zeker.”