Hernieuwde aandacht voor liftgebruik bij brand – aanpassing Bouwbesluit in de maak

Liftinstituut verzorgde dit najaar tijdens de VvE Belang-voorlichtingsbijeenkomsten een presentatie waarin werd opgeroepen een evacuatieplan te maken en evacuatiemogelijkheden bij brand te onderzoeken. Inmiddels wordt ook gewerkt aan een aanpassing van het Bouwbesluit.

De overheid is voornemens de vluchtmogelijkheden voor senioren en kwetsbare mensen in nieuw te bouwen gebouwen te verbeteren. Daarbij wordt ook het gebruik van liften, naast de aanwezige vluchtwegen zoals die nu al vereist zijn, benoemd en de manier waarop beschreven. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken geeft daarbij aan dat zij niet doelen op een brandweerlift. Het is de bedoeling de nieuwe regels op 1 januari 2021 ingaan. Hieronder meer informatie afkomstig van de website van het ministerie:

BRANDVEILIGHEID VAN SENIORENCOMPLEXEN

Omdat senioren minder snel een pand kunnen verlaten bij eventuele calamiteiten, heeft de minister laten onderzoeken of seniorencomplexen als aparte categorie in het Besluit bouwwerken leefomgeving opgenomen kunnen worden. Dan kunnen voor die gebouwen extra regels gaan gelden voor brandveiligheid en vluchtroutes. Uit het onderzoek blijkt dat dit praktisch moeilijk uit te voeren is. Daarom is voorgesteld om voor álle nieuw te bouwen woongebouwen de regels voor vluchtroutes aan te scherpen. Bedoeling is om deze nieuwe regels op 1 januari 2021 in te laten gaan. (bron: www.tweedekamer.nl)

WENSEN GEBRUIKERS

In het kader van de besluitvorming rond deze aanvullende brandveiligheidsbepalingen vond op 27 november op het ministerie een zogenaamde MKB toets plaats. Dat is een gesprek met de gebruikers. Tijdens de toets werd onder andere het volgende vanuit de zorg naar voren gebracht:

GEBRUIK VAN LIFT BIJ BRAND: JA, MAAR SIMPEL 

  • Benadrukken dat het hier NIET om een brandweerlift gaat. (Hierin zitten eisen zoals een vluchtluik en trap in de kooi, bedoeld voor brandweermensen etc.) De brandweerschakelaar dient daarnaast door de brandweer bij aankomst ‘omgezet’ te worden. Wenselijk is dat het vluchten juist vóórdat de brandweer er is, begint. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat liftbedrijven en handhavingsinstanties gaan sturen op een brandweerlift, omdat men risicomijdend is. Het doel van deze Bouwbesluit-maatregel is dat ontruimen, ook voor minder zelfredzame mensen, zoveel mogelijk voor aankomst van de brandweer plaatsvindt. 
  • Eenvoudig certificatietraject, niet een extra keuringsmechanisme optuigen, ook niet in relatie tot de brandmeldinstallatie. Het is bedoeld als extra vluchtmogelijkheid.
  • Voorkeur voor kleinere loopafstanden.
  • Brandwerende sluis voor de lift (portaal) dient meteen als opvangcapaciteit voor wachtende, vluchtende mensen op de etage (opvangcapaciteit, horizontaal ontruimen). Dit kan bijvoorbeeld door een liftsluis voor de lift.
  • Doel is om zoveel mogelijk mensen te laten ontruimen vóór de brandweer er is. De lift is hiervoor bruikbaar met: 
    • Brandvrije voeding, gescheiden van andere compartimenten. 
    • Een eenvoudige aanpassing aan een lift waardoor deze zichzelf uitschakelt bij rook in het portaal. Wellicht lokale rookmelder voor de lift met sturing lift (zodat de lift naar de begane grond stuurt bij rook/brand in het liftportaal). 
    • Een extra buitendienstsignalering op de lift per verdieping (rode lamp) bij lift buiten gebruik, zodat mensen niet onnodig staan te wachten in een bedreigde omgeving. 
    • Duidelijke instructies voor bewoners (uit internationaal onderzoek hoge gebouwen blijkt: snelste ontruiming vindt plaats als zelfredzame mensen de trap nemen en niet-zelfredzame mensen de lift).

KLEINE AANPASSING VAN DE REGULIERE LIFT

De zorgsector geeft aan dat het uitgangspunt moet zijn dat een reguliere lift met een paar kleine aanpassingen geschikt gemaakt wordt om te gebruiken bij brand. Niet alléén voor nieuwbouw, ook voor bestaande bouw. Het maken van een brandwerend voorportaal zou voor bestaande bouw de meest ingrijpende ingreep zijn. 

Vanuit de vastgoedsector wordt aanvullend aangegeven dat de hierboven genoemde rookmelder in het portaal onderdeel moet zijn van de liftinstallatie. In woongebouwen is geen brandmeldinstallatie (BMC) aanwezig, waarbij via rookmelders en de BMC de lift kan worden aangestuurd. In de zorg is dat wel het geval. 

DENKLIJN

Vanuit dat oogpunt vindt Liftinstituut de komende aanpassing van het Bouwbesluit alléén voor nieuwbouw begrijpelijk. We zien het als een goede eerste stap. Hopelijk nemen alle betrokkenen, waar mogelijk, deze denklijn ook mee bij grote renovaties van bestaande woongebouwen.