Hoewel de regelgeving uitgaat van zelfredzaamheid is een steeds groter deel van de bevolking niet in staat om via de trap op eigen kracht hogere gebouwen te verlaten. Er is steeds meer de wens om een lift bij brand te kunnen inzetten als evacuatielift.
Hoe hoger het gebouw, hoe belangrijker de inzet van liften om binnen een acceptabele tijd te kunnen evacueren. Wie daar fysiek toe in staat is, neemt de vluchtroute via het trappenhuis en voor wie de trap geen optie is gaat naar een daarvoor aangewezen verzamelverdieping en vandaar met de lift verder naar beneden.
Dat kan alleen als daarvoor een evacuatielift beschikbaar is en de beschikbare capaciteit aan evacuatieliften past bij de te evacueren hoeveelheid personen. Dit om te voorkomen dat er een te groot oponthoud op de verzamelverdieping ontstaat.
De eigenaar of de VvE van het pand heeft een zorgplicht. De zorgplicht stelt geen specifieke eisen voor de evacuatie van mensen met verminderde mobiliteit. De zorgplicht is er echter om alle gebruikers van het pand te beschermen. Er is dus een juridische verplichting om ook een evacuatieplan te hebben voor mensen die niet zelf met de trap naar beneden kunnen bij brand.
De route naar een evacuatielift
De basis voor de te volgen actie bij brand is dat er een goed evacuatieplan is. Dat evacuatieplan zal gebaseerd moeten zijn op o.a. de bouwkundige structuur en leeftijd van het pand, op het gebruik van het pand (bewoning/ werk/ zorg/ …) en op een heel belangrijk gegeven, hoeveel verdiepingen heeft het pand, hoe hoog is het pand en hoeveel personen per verdieping.
De lift zou in het evacuatieplan opgenomen kunnen worden, maar niet zomaar! De lift als evacuatielift heeft nogal wat consequenties.
Randvoorwaarden
Evacuatieliften moeten namelijk aan meer eisen voldoen doen dan de eisen die gelden voor brandweerliften. De aanwezige brandweerlift(en) moeten ter beschikking blijven voor de brandweer. De evacuatielift is dan een andere lift dan de brandweerlift.
Mensen moeten bereid zijn om te wachten op de verzamelverdieping. De aanwezigheid van een geïnstrueerd persoon zoals een (bedrijfs)hulpverlener is daarbij eigenlijk onmisbaar. Verder zullen er voorzieningen getroffen moeten worden die voorkómen dat rookvorming bij de lift komt, die zorgen voor een goede communicatie.
Is er een evacuatielift nodig is dan is daar een norm in ontwikkeling voor de prEN81-76. Hoewel nog niet officieel gepubliceerd kun je informatie uit deze norm wel als leidraad gebruiken. In de scoop van de prEN81-76 staat o.a.:
Dit document specificeert de aanvullende eisen van EN81-20:2020 voor nieuwe personen- en goederenliften, die kunnen worden gebruikt om een snellere evacuatie van personen met een handicap te ondersteunen, ook in geval van een brandalarm.
Dat betekent dat de basislift al moet voldoen aan de laatste norm voor liften, op moment van schrijven van dit artikel de NEN-EN 81-20. Aan de aanvullende eisen genoemd in de prEN81-76 zal niet zomaar voldaan kunnen worden met een basislift. Die zal speciaal besteld moeten worden.
Conclusie
- Het evacuatieplan geeft aan wat te doen bij brand. Als daar niet in staat dat de lift onderdeel is van de evacuatie route dan is het onverstandig de lift te gebruiken.
- Een bestaande lift ombouwen naar een evacuatielift wordt op dit moment nog heel ingewikkeld en daarmee kostbaar.